"Een weg door de wandel geschapen"
Chemin de l’âne
Trampelpfad
Desire Path
Camino del desio
Olifantenpaadjes in Meierijstad: Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel
"Een boek met 170 foto's van de mooiste olifantenpaadjes, toegelicht met de locatiegegevens, afmetingen en vele toepasselijke verhalen"
Fascinatie
Al langere tijd heb ik een fascinatie voor wegen en paden. Zo af en toe fotografeerde ik tijdens wandel- en fietstochten olifantenpaadjes met de intentie om de mooiste paadjes van mijn woonplaats Sint-Oedenrode ooit eens in een boekje vast te leggen. In 2011 presenteerde Jan-Dirk van der Burg in zijn boek "Olifantenpaadjes" tientallen foto's van mooie landelijke olifantenpaadjes. Het inspireerde mij. Kon dat ook plaatselijk in mijn woonplaats Sint-Oedenrode? In 2017 is onze gemeente samen met Schijndel en Veghel opgegaan in de nieuwe gemeente Meierijstad. Een mooie gelegenheid om mijn werkgebied uit te breiden.
Olifantenpaadjes… Wat zijn dat?
Kortgezegd gaat het over spontaan ontstane zandpaadjes, afsnijdingen buiten de gebaande paden met als doel om sneller van A naar B te kunnen komen. Ze worden ook wel afstekertjes of afsnijpaadjes genoemd. Olifantenpaadjes zijn genoemd naar de slurfdragende dikhuiden uit Azië en Afrika, die de eigenschap hebben zich al slingerend door het landschap te begeven, op zoek naar voedsel en water. Dat doen ze altijd via de kortste weg. Eenmaal in de begroeiing ingesleten, maken ook andere dieren gebruik van de ontstane routes.
Stille aanklacht
Stedenbouwkundigen maken op de tekentafels keurige structuren van trottoirs, wegen en paden. Elke cm is in theorie gepland, maar na realisatie zien we vaak dat mensen zich er op meerdere plaatsen weinig of niets van aantrekken en haast instinctmatig hele hoeken afsnijden door over grasvelden en door parken of zelfs dwars door struikgewas te lopen of te fietsen. Een stil protest dus tegen de planologen, die te weinig rekening houden met de gebruikers.
Creativiteit en charme
Afwijkend gedrag boeit me. De creatieve mens laat zich niet altijd leiden door gebaande wegen, is wel eens wat rebels en vertoont enigszins eigenzinnig gedrag, waardoor mooie veranderingen ontstaan. Voor eenieder zichtbare veranderingen in dit geval. Vaak zijn de olifantenpaadjes korter dan het oorspronkelijke tracé en nog belangrijker, meestal zijn ze ook stukken veiliger, omdat drukke afslagen en kruisingen vermeden worden. Haakse hoeken remmen af, terwijl het vloeiend kan. Zoals ik er naar kijk voegen de paadjes dus iets wezenlijks toe aan de wegenstructuur. Tijdens onze speurtochten hebben we ook de charme ontdekt van deze paadjes. Reacties van gebruikers: “Jullie gaan toch niet pleiten voor verharding met beton of asfalt…..dan is de charme verdwenen”. Wees maar niet bang…Ter geruststelling: Zolang er gras en struiken zijn, blijven ook de olifantenpaadjes.
Olifantenmannen
Samen met mijn goede kennis fotograaf Frans Mabesoone heb ik in Meierijstad een kleine 200 locaties in beeld gebracht. De 5 luchtfoto's zijn gemaakt door Henri van Hoorn. Uit ongeveer 1500 foto's hebben we er 170 foto's geselecteerd voor het boek "Olifantenpaadjes in Meierijstad."
Mede door de grote publiciteit in pers op radio en TV kregen we vele tips en hebben we gemerkt dat de bekendheid van het woord “olifantenpaadje” zeker in onze regio fors is toegenomen.
Vanuit een peloton passerende wielrenners werden we tijdens onze speurtocht o.a. begroet met de kreet: “Goedemiddag Olifantenmannen”
Veel kijk- en leesplezier.
Jan Verhagen